
Dầu tăng hơn 1% sau tuyên bố của Trump: Ấn Độ sẽ ngưng mua dầu Nga – ý nghĩa và rủi ro
Thị trường dầu mỏ vừa có cú bật đáng chú ý khi giá dầu thô tăng hơn 1% sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tuyên bố rằng Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã cam kết ngừng mua dầu từ Nga – một bước đi đầy chiến lược trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và mục tiêu siết chặt nguồn thu năng lượng của Nga.
Dầu Brent tăng khoảng 57 cent, đạt 62,48 USD/thùng, trong khi dầu WTI tăng 54 cent lên 58,81 USD/thùng. Sự leo giá này được xem như phản ứng ban đầu từ thị trường trước khả năng cầu dầu từ Ấn Độ sẽ giảm xuống đáng kể nếu cam kết đó được thực thi.
1. Bối cảnh và cam kết của Ấn Độ
Tuyên bố của Trump rằng Modi đảm bảo Ấn Độ sẽ chấm dứt mua dầu Nga, nếu chính xác, là một bước ngoặt chiến lược lớn. Nga hiện là nhà cung cấp dầu quan trọng cho Ấn Độ, chiếm khoảng một phần ba lượng dầu nhập khẩu của quốc gia này.
Trump cũng cho biết, sau Ấn Độ, Mỹ sẽ tìm cách thúc ép cả Trung Quốc thực hiện hành động tương tự – nhằm cắt nguồn thu năng lượng dành cho Moscow và tăng áp lực buộc Nga phải tìm giải pháp chính trị tại Ukraine.
Tuy nhiên, các nhà phân tích lưu ý rằng lời cam kết như vậy dễ trở thành tuyên bố mang tính chính trị – việc thực thi có thể kéo dài hoặc bị phản ứng trong nội bộ Ấn Độ.
2. Tác động tức thì với thị trường dầu
Một thông tin như vậy gần như ngay lập tức tác động đến tâm lý thị trường:
-
Cung – cầu: Nếu Ấn Độ giảm mua dầu Nga, một lượng cầu lớn có thể bị loại khỏi dòng thương mại, khiến nhập khẩu từ các nguồn khác phải gia tăng.
-
Chi phí thay thế: Ấn Độ sẽ phải mua dầu từ những nguồn khác với giá cao hơn, nhưng điều này có thể bị giảm bớt nếu thị trường dầu toàn cầu trượt giá do dư cung.
-
Phản ứng từ kho dự trữ dầu Mỹ: Theo các số liệu công bố, trong tuần kết thúc ngày 10/10, kho dầu thô Mỹ đã tăng thêm 7,36 triệu thùng, kho xăng tăng 2,99 triệu thùng, trong khi kho nhiên liệu chưng cất (distillate) giảm 4,79 triệu thùng – phản ánh nhu cầu diesel mạnh.
-
Sự hụt hụt nguồn cung từ Nga: Nếu áp lực cắt nguồn thu từ dầu Nga thực thi, Nga có thể giảm xuất khẩu, tạo áp lực lên thị trường dầu toàn cầu.
Tony Sycamore, nhà phân tích tại IG, nhận xét rằng việc Ấn Độ rút khỏi thị trường dầu Nga có thể là “yếu tố tích cực ở biên độ nhỏ” đối với giá dầu – tức, môi trường được hỗ trợ từ việc loại bỏ một tài khoản mua dầu lớn.
3. Các yếu tố hỗ trợ và đối ngược
Yếu tố hỗ trợ
-
Giảm cạnh tranh dầu Nga: Khi một người mua lớn như Ấn Độ rời khỏi thị trường Nga, dầu Nga phải tìm đầu ra thay thế, tạo áp lực lên giá.
-
Tâm lý địa chính trị: Thông tin này đặt thêm gánh nặng cho Nga và thúc đẩy kỳ vọng về nguồn cung “ít tự do” hơn trong tương lai.
-
Căng thẳng thương mại & chính sách năng lượng Mỹ: Hoa Kỳ đang đẩy mạnh áp lực lên đối tác để giảm mua dầu Nga – cam kết từ Ấn Độ phù hợp chiến lược ngoại giao – kinh tế của Washington.
Yếu tố hạn chế, rủi ro
-
Thiếu xác nhận chính thức từ Ấn Độ: Cho đến nay, chưa có xác nhận chính thức từ chính phủ Ấn Độ rằng họ sẽ ngừng mua dầu Nga ngay lập tức.
-
Khẩu phần nhập khẩu thay thế đắt đỏ: Dầu từ các nguồn thay thế có thể đắt hơn và chi phí vận chuyển cao hơn, làm tăng giá mua.
-
Dư cung OPEC+ và sản lượng cao từ các nước khác: Nếu các quốc gia OPEC+ hoặc các nhà sản xuất khác tăng sản lượng, nguồn cung dư có thể hạn chế đà tăng giá.
-
Sự yếu trong nhu cầu toàn cầu: Nhu cầu dầu từ các nền kinh tế lớn có dấu hiệu suy yếu, có thể kéo giá dầu xuống khi nhu cầu giảm.
-
Số liệu kho dự trữ dầu Mỹ tăng: Kho dầu thô của Mỹ tăng có thể là tín hiệu yếu của nhu cầu, làm giảm lực đẩy giá dầu.
4. Kịch bản dài hạn và ý nghĩa chiến lược
Nếu cam kết của Ấn Độ được thực hiện, thì:
-
Nga sẽ chịu áp lực lớn hơn trong việc phải tìm thị trường thay thế hoặc giảm sản lượng.
-
Các nhà sản xuất dầu khác có thể hưởng lợi nếu họ có thể đáp ứng phần cầu bị bỏ trống.
-
Một cuộc điều chỉnh cung – cầu mới có thể hình thành, khiến giá dầu ổn định ở mức cao hơn nếu nhu cầu duy trì.
Tuy nhiên, nếu Ấn Độ thực hiện chậm hoặc nửa vời, tác động sẽ bị dịu lại. Ngoài ra, việc Mỹ lôi kéo Trung Quốc vào động thái tương tự sẽ rất khó khăn do quan hệ kinh tế, nhu cầu năng lượng và chính sách chiến lược giữa hai nước.
5. Gợi ý cho nhà đầu tư
-
Theo dõi sát các tuyên bố chính thức từ Ấn Độ và Nga để đánh giá tính khả thi của kế hoạch.
-
Quan sát số liệu kho dự trữ dầu, nhu cầu diesel và tổng mức tồn kho Mỹ.
-
Xem xét kịch bản đầu tư linh hoạt: tận dụng nhịp tăng nếu có xác nhận, nhưng cũng đặt sẵn vùng chốt lời, quản trị rủi ro nếu thị trường điều chỉnh.
-
Cân nhắc đầu tư vào cổ phiếu năng lượng, quỹ dầu, nhưng không chủ quan khi phụ thuộc vào động thái chính trị.